- WAT
Een vernauwing van de ruimte onder het dak van de schouder zorgt ervoor dat de pezen geklemd geraken tussen het dak van de schouder en de kop van de bovenarm.
Bij het bewegen van de arm naar boven moeten de pezen van de rotator cuff met de overliggende slijmbeurs (actieve link naar anatomie) glijden in een te nauwe ruimte.
Door het schuren van de rotator cuff met bovenliggende slijmbeurs tegen het dak van de schouder ontstaat meestal eerst een ontsteking van die slijmbeurs. Bij blijvend schuren ontstaat er een ontsteking van de pees (tendinitis) en bij blijvende irritatie kan dit leiden tot scheur van de rotator cuff pees.
- OORZAAK
De ruimte tussen het dak van de schouder en de bovenarm (de subacromiale ruimte) kan aangeboren nauwer zijn. Het acromion verschilt bij verschillende personen (morfologische varianten). We onderscheiden 3 types. Type 1 is plat, type 2 is gecurveerd en type 3 is gehoekt. Iemand met een type 2 of 3 acromion heeft een hoger risico op impingement ten gevolge van vernauwing van de ruimte tussen het acromion en de humeruskop.
Ook kan de ruimte met de tijd nauwer worden door een slijtage proces met botaangroei aan de onderzijde van het schouder dak (acromion).
Bij mensen die werk doen boven schouderniveau (bv. schilder) of bij bepaalde sporten (bv. tennis, volleybal, zwemmen) zal deze inklemming sneller symptomen geven als de subacromiale ruimte reeds nauwer is.
- KLACHTEN
- Pijn aan zijkant en voorkant van de schouder, tot soms de volledige bovenarm.
- Toename van de pijn bij bewegen van de arm naar boven, ook de arm naar de rug brengen kan pijnlijk zijn.
- Pijn bij sportbewegingen boven het hoofd bv. tennis.
- Nachtelijke pijn, moeilijk op de schouder kunnen slapen.
- Bij langdurige bestaande pijnklachten kan er krachtsverlies optreden.
- ONDERZOEKEN EN DIAGNOSE
- Een goed klinisch onderzoek door de arts is essentieel om de diagnose te vermoeden.
- Een klassieke radiografie geeft ons een eerste indruk van de afstand tussen het dak en de schouderbol (subacromiale ruimte).
- Een echografie kan de ontsteking van de slijmbeurs en/of de rotator cuff pezen aantonen. Soms kan de arm bewogen worden tijdens het onderzoek om de inklemming te bevestigen.
- Een MRI scan met contrast (arthro-MRI) kan zeer nuttig zijn voor verdere uitwerking van de diagnose.
- Soms wordt een inspuiting gegeven in de slijmbeurs om te zien of de pijn dan verdwijnt ( diagnostische infiltratie).
- BEHANDELING
Bij beginnende klachten wordt er steeds een niet-operatieve behandeling geprobeerd.
NIET OPERATIEVE BEHANDELING
- Rust, vermijden van de handelingen die pijn uitlokken.
- Ontstekingsremmende medicatie.
- Kinesitherapie met focus op herstel van de beweeglijkheid, wegwerken van het ontstekingsproces, aanleren van stretching oefeningen en aanleren van spieropbouwende oefeningen.
- Inspuiting. Meestal wordt gekozen voor een cortisone preparaat om het ontstekingsproces onder controle te krijgen. Dit kan een tweetal keer herhaald worden.
Bij een groot deel van de patiënten volstaat de niet-operatieve behandeling. Bij blijvende niet oplosbare klachten of bij snel terugkerende klachten dient een kijkoperatie overwogen te worden.
OPERATIEVE BEHANDELING = subacromiale decompressie of acromioplastie
Via een kijkoperatie (3 kleine insnedes van 5 mm) wordt de ontstoken slijmbeurs weggenomen en wordt het beenderig spoor (botaanwas aan het dak van de schouder) weg gefreesd (“geshaved”), zodat de ontstoken pees meer ruimte krijgt en kan genezen.
In het genezingsproces vormt zicht nadien een nieuwe gezonde slijmbeurs.
NARCOSE EN ZIEKENHUISVERBLIJF
De kijkoperatie gebeurt onder korte algemene narcose in combinatie met een lokale verdoving (interscaleen blok).
Na de ingreep verblijft u 1 nacht in het ziekenhuis.
- COMPLICATIES
Er zijn weinig specifieke complicaties bij deze ingreep.
- De frequentste complicatie is het ontstaan van een frozen shoulder (capsulitis of kapsel ontsteking). Dit wordt preventief aangepakt door snel oefentherapie te starten.
- Infectie, thromboflebitis of schade aan bloedvat of zenuw zijn theoretische complicaties maar in werkelijkheid zo goed als onbestaande.
- REVALIDATIE
Om een frozen shoulder te voorkomen wordt snel met oefentherapie en/of kinesitherapie gestart.
De eerste oefeningen worden in het ziekenhuis aangeleerd.
Er wordt bijkomend een schema meegegeven om kinesitherapie te starten.
Enkel gedurende de eerste 3 weken kan gebruik gemaakt worden van een draagverband bij pijn. Het is niet strikt noodzakelijk om dit full time te dragen.
We streven ernaar de arm zo snel als mogelijk binnen de pijngrens te gebruiken zonder verband.
We proberen wel alle krachtinspanningen te beperken gedurende de eerste 3 maanden.
- WEETJES
Probeer de pijn onder controle te houden met de voorgeschreven pijnstillers en ijsapplicaties.
Hou de wondjes proper en droog. Douchen is toegestaan met een douche pleister ( opsite, tegaderm, ..) De hechtingen kunnen na 14 dagen verwijderd worden door de thuisverpleging of uw huisarts
Arbeidsongeschiktheid ligt tussen 2 weken en 4 maanden en is afhankelijk van de inhoud van de job. Bespreek dit voor ingreep met uw arts.
Autorijden. U mag beginnen autorijden wanneer u zelf voelt dat u gemakkelijk kan sturen met beide handen zonder enig probleem. Hiervoor zou u uw arm comfortabel boven schouderniveau moeten kunnen heffen. Voor de meeste mensen is dit ongeveer drie à vier weken na de ingreep.
Sporthervatting. Lopen en fietsen is toegestaan vanaf 3 weken als de eerste pijn en zwelling verdwenen zijn. Hervatten van andere sporten is individueel verschillend en sterk sportspecifiek. Dit kan besproken worden met uw behandeld arts.