JUMPER’S KNEE of “SPRINGERS KNIE” of PATELLAPEES ONTSTEKING
1.WAT
Jumper’s knee of patellapees tendinopathie is een overbelasting en chronische ontsteking van de kniepees tussen knieschijf en scheenbeen (patellapees). Dit komt voornamelijk voor bij mensen die aan springsporten doen (volleybal, basketbal, …)
Het begint vaak met een acute overbelasting, waarbij microscheurtjes in de pees ontstaan. Het lichaam heeft niet de tijd om goed te herstellen voor een volgende training, waardoor er opnieuw microscheurtjes ontstaan. Uiteindelijk leidt dit tot een verminderde peeskwaliteit (tendinopathie). Dit uit zich in belastingsgebonden pijnklachten aan de onderzijde van de knieschijf, welke in een later stadium ook in rust kunnen blijven bestaan.
2.OORZAAK
Overbelasting: vooral opgewekt door springsporten (volleybal, basket, …), maar ook andere sporten als hardlopen of voetbal kunnen het probleem uitlokken.
Spierverkorting: verkorting van de dijbeenspieren (hamstrings) en bovenbeenspieren (quadriceps) vergroot de kans op overbelasting van de kniepees.
Statiekafwijkingen zoals platvoeten of holvoeten, beenlengteverschil, X- of O-benen, kunnen een rol spelen bij het ontstaan of onderhouden van klachten van de kniepees.
Slechte en niet aangepaste schoenen.
- KLACHTEN
- Pijn aan de onderzijde van de knieschijf: in eerste fase bestaan de klachten vaak uit pijn tijdens en na het sporten met klachtenvrije periodes als er niet gesport wordt. Bij langdurige overbelasting kunnen de klachten ook in rust optreden en gaat de pijn niet meer weg.
- Pijn bij trappen doen.
- Drukpijn en een verdikking van de pees juist onder de aanhechting van de pees op de knieschijf.
- Stijfheid en/of startpijn rond de patellapees.
- ONDERZOEK EN DIAGNOSE
- Klinisch onderzoek van de arts.
- Echografie toont de degeneratie (tendinopahtie) en soms ook de scheurtjes in het peesweefsel.
- MRI scan: kan de diagnose met zekerheid bevestigen.
- BEHANDELING
De behandeling is in de eerste plaats niet operatief. In eerste instantie moet de ontsteking bestreden worden.
NIET-OPERATIEVE BEHANDELING
- Ontstekingsremmende medicatie. Ontstekingsremmende zalf.
- Gedoseerde sportbelasting onder de pijngrens. Tijdelijke sportstop of vervangen door minder kniebelastende sporten zoals zwemmen, aquajogging, …
- Kinesitherapie. Oefentherapie voor de knieschijf-pees (excentrische oefeningen), stretching, corrigeren van hamstrings en quadriceps, …
- Ontlastend patellabandje of taping.
- ESWT: extra-corporele shockwave, dit is vergelijkbaar met een niersteenverbrijzelaar en wakkert het herstelproces in de patellapees aan.
- Cortisone injectie in tegenaangewezen omwille van het verhoogde risico op scheuren van de pees. PRP injecties kunnen veilig worden gebruikt. Actieve links naar PRP onder algemeen.
OPERATIEVE BEHANDELING
Indien er na enkele maanden geen reactie komt op de behandeling, kan een operatieve ingreep overwogen worden.
Via een kleine incisie vooraan de knie wordt het beschadigde en ontstoken peesweefsel weggenomen en nadien terug zorgvuldig gehecht. Soms dient bijkomend een klein deeltje van het ontstoken bot op de knieschijf worden weggenomen.
NARCOSE EN ZIEKENHUISVERBLIJF
De ingreep gebeurt via daghospitalisatie en kan gebeuren via een ruggenprik of korte algemene narcose.
- COMPLICATIES
Bij iedere ingreep kunnen complicaties ontstaan zo ook bij de behandeling van een jumpers knee. De kans op een complicatie bij deze ingreep is zeer gering.
- Nabloeding van de wonde.
- De wondjes blijven soms lang gevoelig of de huid rond de wondjes voelt verdoofd aan.
- Langdurige pijn. Soms blijft de kniepees lang gevoelig. De pijn verdwijnt finaal door langdurig oefentherapie te volgen.
- Infectie: zeer kleine kans omdat er uitvoerig wordt gespoeld tijdens kijkoperatie.
- Er kan zich een bloedklonter of flebitis vormen in uw geopereerde been. Er worden spuitjes voorgeschreven we proberen zo snel mogelijk te bewegen om die kans tot bijna nul te reduceren.
- Schade aan structuren rond de knie, zoals zenuwen of bloedvaten, is zeer zeldzaam.
- REVALIDATIE
U moet zich realiseren dat het een lang en intensief revalidatietraject is waarin ook veel inzet en discipline van u verwacht wordt.
Na de operatie wordt er een brace aangelegd die het been gestrekt houdt voor 2 weken. Nadien wordt het scharnier van de brace progressief losgezet, zodat je weer volledig kunt plooien. We streven naar het volledig kunnen plooien van de knie op 6 weken na ingreep.
Gedurende de eerste 3 tot 4 weken kan best gebruik gemaakt worden van krukken om de knie te ontlasten en de hechting op het weefsel van de pees te beschermen.
De oefentherapie gebeurt op voorschrift en onder begeleiding van de kinesist.
- WEETJES
Probeer de pijn onder controle te houden met de voorgeschreven pijnstillers en ijsapplicaties.
Hou de wonde proper en droog. Douchen is toegestaan met een douche pleister ( opsite, tegaderm, ..) De hechtingen kunnen na 14 dagen verwijderd worden door de thuisverpleging of uw huisarts.
Spuitjes in de buik worden aangeraden voor de eerste 20 dagen (bloedverdunners om flebitis te vermijden). Je ontvangt een voorschrift voor thuisverpleging, de verpleegkundige op het dagziekenhuis kan het jou ook aanleren. Indien u voordien reeds bloedverdunners neemt, kan dit afwijken van het normale schema.
Arbeidsongeschiktheid ligt tussen 6 weken en 4 maanden en is afhankelijk van de inhoud van de job. Ook de manier van verplaatsing naar het werk is belangrijk. Bespreek dit voor ingreep met uw arts.
Autorijden. U mag beginnen autorijden wanneer de knie betrouwbaar, krachtig en stabiel aanvoelt. Tevens is het belangrijk dat de knie minstens 90° plooit. Een normaal gangpatroon en het naar beneden lopen van een trap zonder de leuning te gebruiken, geven een goede indicatie over spiercontrole rond de knie. Voor de meeste mensen is dit ongeveer vanaf 6 weken na de ingreep.
Sporthervatting. Uw kinesitherapeut en chirurg zullen u adviseren wanneer het veilig is om uw hobby’s weer te hervatten. Dit zal afhangen van het type sport en van het niveau waarop u deze sport beoefent. Fietsen is de ideale activiteit om de knie terug soepel te maken en om de dijspieren te trainen zonder de knie te overbelasten. Na 4 tot 6 weken kan dit opgestart worden indien de pijn en de zwelling voldoende verdwenen zijn. Hervatten van looptraining mag langzaam na 4 maanden, intensiever sporten kan opgebouwd worden vanaf 6 maanden.